นิยาม (Concepts) ของข้อมูลสารประกอบตั้งต้น (Main component)

ทั้ง 4 components และ 2 Products

1. สารประกอบค่าสะท้อนอนุภาค ที่ยังไม่ได้คัดกรองเป้าฝนมุมแรกใต้ฐานเมฆ (Uncorrected Reflectivity;DZ หรือ UZ) เป็นสารประกอบที่แสดง ค่าการสะท้อนของอนุภาค ที่กลับมาทั้งหมด ซึ่งโปรแกรมยังไม่ได้คัดกรอง ว่า เป็น เป้าฝนหรือไม่ เป็นการตรวจอากาศในสภาวะอากาศแจ่มใส (Clear-Air Mode) ที่แสดงค่าอนุภาคทุกอย่างที่ไอน้ำเกาะ ติด อยู่ใต้ฐานเมฆ ไม่ว่าจะเป็น ฝุ่นละอองควัน หมอก เครื่องบิน ฝูงนก แมลง รวมทั้งเป้ากีดขวางประจำ (Permanent Echo) ในบางครั้งอาจมีอนุภาคที่สะท้อนกลับ จากการเกิดปรากฎการณ์ การเปลี่ยนอุณหภูมิโดยฉับพลัน (Ground Clutter) ร่วมด้วย DZ หรือ UZ มีหน่วยเป็น DBZ และช่วงแสดงผล (Legend) ตั้งแต่ค่า -30 DBZ ขึ้นไป

(ไม่ได้นำมาแสดงในเวบนี้****)

2.  สารประกอบค่าสะท้อนอนุภาคที่ทำการคัดกรองเป้าฝนแล้วมุมแรกใต้ฐานเมฆ (Corrected Reflectivity;CZ) เป็นสารประกอบที่แสดงค่าการสะท้อนของอนุภาคที่กลับมาและโปรแกรมได้คัดกรองว่าเป็นเป้าฝนเป็นการตรวจอากาศ ในสภาวะอากาศที่มีหยาดน้ำฟ้า (Precipitation Mode) ที่แสดงค่าอนุภาคฝนใต้ฐานเมฆ ตั้งแต่ฝนนับจำนวนไม่ได้ (Trace) ขึ้นไป ในบางครั้งอาจมีอนุภาคที่สะท้อนกลับจากการเกิดปรากฎการณ์การเปลี่ยนอุณหภูมิโดยฉับพลัน (Ground Clutter) ร่วมด้วย CZ มีหน่วยเป็น DBZ และช่วงในการแสดงผล (Legend) จะแสดงตั้งแต่ค่า 5 DBZ ขึ้นไป

3. สารประกอบค่าสะท้อนขนาดของอัตราเร็วเฉลี่ยและทิศทางของอนุภาค (Radial Velocity or Velocity ;VR) เป็นสารประกอบที่แสดง ค่าการสะท้อนของอนุภาคที่กลับมา เป็นการเคลื่อนตัวของอนุภาค ในทางฟิสิกส์เรียกว่าการเคลื่อนตัวแบบ VECTOR เพราะแสดงทั้งขนาดของอัตราเร็วและทิศทาง โดยแสดงการเคลื่อนที่เข้าหาสถานีเรดาร์ (Toward) และ การเคลื่อนที่ออกจากสถานีเรดาร์ (Away) ส่วนขนาดอัตราเร็วเฉลี่ยมีหน่วยเป็น เมตรต่อวินาที (m/s) และช่วงแสดงผล (Legend) ตั้งแต่ค่า 0 m/s ขึ้นไป แสดงการเคลื่อนที่เข้าหาสถานีเรดาร์ (Toward) ด้วยเครื่องหมายลบ (-) หน้าขนาดอัตราเร็ว และแสดงการเคลื่อนที่ออกจากสถานีเรดาร์ (Away) ด้วยเครื่องหมายบวก (+) หน้าขนาดอัตราเร็ว

4. สารประกอบค่าสะท้อนขนาดของอัตราเร็วเฉลี่ยของอนุภาคโดยรอบรัศมีทำการ (Spectral Width ;SW) เป็นสารประกอบที่แสดงค่าการสะท้อนของอนุภาคที่กลับมา ซึ่งเป็นการเคลื่อนตัว ของอนุภาคในทางฟิสิกส์ เรียกว่า การเคลื่อนตัว แบบ SCALAR เพราะแสดงแต่ขนาดของอัตราเร็ว โดยแสดงขนาดอัตราเร็วเฉลี่ยของอนุภาครอบรัศมีทำการตรวจในลักษณะที่แสดงออกตามความกว้างของรัศมีทำการตรวจ (Spectral Width) และขนาดอัตราเร็วเฉลี่ยมีหน่วยเป็น เมตรต่อวินาที (m/s) และช่วงแสดงผล (Legend) ตั้งแต่ค่า 0 m/s ขึ้นไป

จากนั้นเราสามารถนำ Component เหล่านี้ไปผลิตเป็น Products ได้กว่า 30 ชนิด

2 ใน Product เหล่านั้น คือ.-

1. ผลิต Product ชนิดอัตราฝน (RAINRATE ;RR) จากสารประกอบชนิด Corrected Reflectivity ;CZ แปลงเป็นอัตราฝน (Rainrate ;RR)
เหตุที่ใช้สารประกอบ Corrected Reflectivity ;CZ ในการแปลงเป็นอัตราฝน เพราะเป็นข้อมูลที่คัดกรองเป้าฝนแล้ว ซึ่งแสดงค่าตั้งแต่อนุภาคฝน 1 mm/hr ขึ้นไป โดยใช้วิธีการหาความสัมพันธ์ระหว่างเป้ากับฝน (Z-R relationship) โดยใช้สมการ Z = aR ยกกำลัง b
ในที่นี้กำหนดใช้สมการของฝน ที่เกิดจากเมฆแผ่น (Stratiform Equation) โดยให้ a=200 และ b = 1.6 ไปพลางก่อน มีหน่วยเป็น mm/hr (ในเวบ radar.weather.gov ของอเมริกามีหน่วยเป็น inch/hr) และช่วงแสดงผล (Legend) ตั้งแต่ค่าฝน 1 mm/hr

2. ผลิต product ค่ารวมการสะท้อนอนุภาคสูงสุด ที่ทำการ คัดกรองเป้าฝนแล้วทุกมุมยก (Composite Reflectivity ;CR) จากสารประกอบชนิด Corrected Reflectivity ;CZ แปลงเป็น Product ที่แสดง ค่าสะท้อนสูงสุด (Greatest Reflectivity) ของทุกมุมยกเปรียบเทียบกับข้อมูล ค่าสะท้อนอนุภาคที่ทำการคัดกรองเป้าฝนแล้วมุมยกแรก (Base Reflectivity) เป็นเป้าฝนเป็นการตรวจอากาศในสภาวะอากาศที่มีหยาดน้ำฟ้า (Precipitation Mode) ที่แสดงค่าอนุภาคฝน ตั้งแต่ฝนนับจำนวนไม่ได้ (Trace) ขึ้นไป ในบางครั้งอาจมีอนุภาคที่สะท้อนกลับจากการเกิดปรากฎการณ์การเปลี่ยนอุณหภูมิโดยฉับพลัน (Ground Clutter) ร่วมด้วย Composite Reflectivity มีหน่วยเป็น dBZ และช่วงในการแสดงผล (Legend) จะแสดงตั้งแต่ค่า 5 DBZ ขึ้นไป (ไม่ได้นำมาแสดงในเวบนี้****)

เพราะฉะนั้น อย่าไปเปรียบเทียบข้อมูลกับเวบไซด์อื่น จะสับสน เพราะเวบไซด์นี้ มุ่งแสดงเฉพาะการผลิตสารประกอบตั้งต้น Product ชนิด Rain Rate และ Composite Reflectivity เพื่อนำเสนอในรูปแบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เท่านั้น ไม่ได้แสดง product อื่นๆ อีก

ส่วนเรดาร์ตรวจอากาศ กองตรวจและเฝ้าระวังสภาวะอากาศ กรมอุตุนิยมวิทยา (ผู้รวบรวม)